واردات کالا
مراحل واردات کالا
واردات کالا به معنی خرید کالا از کشورهای دیگر و ورود آن به کشور خودمان است. واردکنندگان، کالاهایی را وارد می‌کنند که در داخل کشور تولید نمی‌شود یا تولید آن غیر اقتصادی است. واردات می‌تواند تنوع کالاها در بازار را افزایش دهد و قیمت کالاها را کاهش دهد.
فلوچارت و مراحل واردات کالا
واردات کالا به ایران، یک فرآیند پیچیده و چند مرحله‌ای است که نیازمند آگاهی و تسلط به اطلاعات گسترده اقتصادی و گمرکی می‌باشد. در این بخش، ما به صورت جامع به توضیح هر یک از این مراحل خواهیم پرداخت و به کسب اطلاعات لازم برای هر فعالیت مرتبط با واردات به ایران، کمک خواهیم کرد. مراحل واردات کالا به ایران به شرح زیر است:
اخذ کارت بازرگانی
به طور کلی حضور در فرایند تجارت بین‌الملل و صادرات و واردات کالا، بدون کارت بازرگانی امکان‌پذیر نخواهد بود. به همین دلیل قبل از هرچیز و در گام نخست از مراحل واردات کالا باید نسبت به اخذ کارت بازرگانی اقدام نمایید. در این خصوص تجار و بازرگانان متقاضی صادرات و واردات کالا، باید از طریق سازمان‌های مربوطه، نسبت به اخذ کارت بازرگانی خود اقدام نمایند.
تجار و بازرگانان به منظور ثبت نام، تمدید و اخذ کارت بازرگانی خود، لازم است به سامانه کارت بازرگانی هوشمند، به آدرس اینترنتی cscs.chambertrust.ir مراجعه نمایند. کلیه متقاضیان پیش از اقدام به ثبت نام در این سامانه باید با ورود به سامانه جامعه تجارت، درخواست خود را ثبت کرده و سپس اخذ کارت بازرگانی خود را از طریق سامانه کارت بازرگانی هوشمند، پیگیری و تکمیل نمایند.
انتخاب حوزه فعالیت
هدف از این مرحله، تعیین حوزه فعالیت در فرایند واردات کالا است. در حقیقت مشخص کردن حوزه فعالیت وارداتی، علاوه بر تاثیر بر فرایند واردات، در تعیین میزان درآمدزایی و سودآوری شما نیز بسیار موثر خواهد بود. برای مثال ممکن است شما قصد واردکردن کالایی خاص از کشورهای محدودی را داشته باشید و یا برای تجارت با طیف وسیعی از کشورها برنامه‌ریزی کرده باشید؛ در این صورت استراتژی شما برای انجام تجارت، متفاوت خواهد بود.
آشنایی با قوانین و مقررات بین‌الملل
یکی دیگر از مراحل مهم در پروسه واردات کالا به ایران، توجه و آشنایی به آخرین و به‌روزترین قوانین واردات کالا در کشور مبداء و مقصد است. از عوامل بسیار تاثیرگذار در سودآوری و جلوگیری از ایجاد مشکلات حقوقی، توجه به قوانین و مقررات بین‌الملل در حوزه تجارت بین‌الملل و به ویژه واردات و صادرات است.
انتخاب کشور و کالای وارداتی
انتخاب کشور و کالای مناسب، از مهم‌ترین مراحل واردات کالا به ایران است. در این مرحله، باید به عوامل مختلفی توجه کنید تا بتوانید واردات موفق و سودآوری داشته باشید. این عوامل به شرح زیر است:
- نیازهای بازار داخلی
- رقابت
- قیمت
- کیفیت
- قوانین و مقررات
- توانمندی‌های مالی
با توجه به عوامل مذکور و انجام تحقیقات لازم، می‌توانید کشور و کالای مناسب برای واردات را انتخاب کنید و گامی موثر در جهت موفقیت در واردات بردارید.
درخواست کاتالوگ
شرکت‌ها به منظور ارزیابی طرف مقابل یا بررسی کیفیت محصول، نیاز به دریافت اطلاعات دقیق و بررسی کامل جزئیات را دارند. این اطلاعات را می‌توان از کاتالوگ، بروشور و دیگر ابزارهای لازم برای بازاریابی، جهت تحلیل محصول و شرکت مربوطه به دست آورد.
خریدار برای ارزیابی فروشنده و کیفیت محصول، نیاز به دریافت اطلاعات کافی دارد. به همین دلیل خریدار درخواستی را مبنی بر لزوم ارائه این اطلاعات به فروشنده ارسال می‌کند که اصطلاحاً به آن نامه تقاضای اطلاعات گفته می‌شود.
اطلاعات دریافتی از فروشنده، به خریدار کمک می‌کند تا شرایط قرارداد را بررسی و تحلیل نموده و از آن طریق، ریسک بروز مشکلات را در مراحل بعدی، کاهش دهد و یا پیش‌بینی کند.
همچنین، با داشتن اطلاعات لازم از شرایط فروشنده، خریدار می‌تواند با شناخت بهتر رقبا و بازار، عملکردی استراتژیک داشته باشد و بر اساس اطلاعات به دست آمده، بهترین تصمیم‌گیری را در زمینه واردات کالا اعمال کند.
همچنین، با داشتن اطلاعات لازم از شرایط فروشنده، خریدار می‌تواند با شناخت بهتر رقبا و بازار، عملکردی استراتژیک داشته باشد و بر اساس اطلاعات به دست آمده، بهترین تصمیم‌گیری را در زمینه واردات کالا اعمال کند.
تهیه پیش فاکتور یا پروفرما
پس از ایجاد ارتباط با فروشنده و ارسال درخواست خرید، فروشنده در قالب یک سند، پیش فاکتور یا پروفرما را برای خریدار ارسال می‌کند. اما سوال پیش می‌آید که پیش فاکتور یا پروفرما چیست؟
به عبارت ساده پس از ارسال لیست کالاهای درخواستی توسط خریدار، فروشنده با صدور پیش فاکتور، قیمت کالاها و تعداد قابل تامین هر کالا را به خریدار اعلام می‌کند.
توجه به این مورد ضروری است که برای قیمت‌گذاری صحیح، خریدار باید اطلاعاتی دقیق از محصول مورد نیاز خود ارائه دهد. در این مرحله، باید جزئیات فنی محصول، تعداد، واحد شمارش کالا، کیفیت و ویژگی‌های مربوط به آن و هرگونه شرایط خاصی که ممکن است بر شرایط قرارداد و قیمت محموله تأثیر بگذارد، (مانند شرایط تحویل و پرداخت) به فروشنده اعلام نماید. همچنین بهتر است خریدار در این مرحله شرایط و قوانین گمرک مقصد را نیز به اطلاع خریدار برساند.
ثبت سفارش کالا
در هفتمین مرحله از مراحل وارد کردن کالا باید اطلاعات کالاهای وارداتی در سامانه جامع تجارت ثبت شود. ثبت سفارش کالا یکی از مهم‌ترین مراحل در پروسه واردات کالا به شمار می‌رود.
در توضیح این فرایند به طور خلاصه می‌توان گفت که فرد یا شرکت واردکننده باید اطلاعات دقیق کالاهای خریداری شده را در سامانه جامع تجارت ثبت نماید. پس از بررسی اطلاعات، توسط کارشناسان وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و در صورت عدم بروز مشکلاتی از قبیل ممنوعیت واردات کالای درخواستی، مجوز ورود محموله به کشور صادر می‌شود.
تامین ارز و پرداخت بین‌المللی
در این مرحله واردکننده باید ارز مورد نیاز برای واردات را تامین نماید. تهیه‌ی ارز معمولا به چند روش قابل انجام است؛ ارز آزاد که در بازار آزاد معامله می‌شود، قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌گردد و معمولاً گران‌تر از ارز دولتی است. ارز دولتی نیز توسط دولت صادر و توزیع می‌شود، و قیمت آن توسط دولت با توجه به شرایط اقتصادی و مالی تعیین می‌شود.
می‌توان گفت، در مرحله هشتم هماهنگی و انتخاب روش پرداخت مورد توافق طرفین و اجرای آن، از گام‌های اساسی تجارت بین‌المللی است و نکته مهم در این بخش، ترتیب روال انتقال پول و کالا است.
به بیان دیگر، باید قید شود که آیا اول خریدار پول را منتقل می‌کند یا این که فروشنده موظف است که کالا را ارسال نموده و سپس بهای کالا را دریافت نماید؟ در شرایط فعلی، فروشنده‌های خارجی با توجه به تحریمات گسترده بانک‌های ایران، بر سر پرداخت کامل، قبل از حمل کالا با تجار ایرانی توافق می‌کنند.
هماهنگی برای بازرسی و استاندارد اجباری
هماهنگی برای بازرسی و استاندارد اجباری، مرحله نهم از مراحل واردات کالا را به خود اختصاص داده است. بازرسی کالای وارداتی، کاربرد متعددی در تجارت بین‌الملل دارد. شرکت‌های مستقل بازرسی که خدمات متنوعی را دارا هستند، معمولاً به عنوان نماینده یا حافظ منافع خریدار، به بازرسی و کنترل کالا می‌پردازند. به عبارتی در فرایند واردات کالا، لازم است که طبق برخی از استانداردها و مقرارت، کالاها پیش از تحویل به خریدار، بازرسی شوند. این مرحله نیز از مراحل بسیار حساس واردات کالا به شمار می‌رود.
به این ترتیب، بازرسی کالاها به کمک شرکت‌های مستقل بازرسی، می‌تواند در بهبود کیفیت و اعتبار محصولات وارداتی بسیار تاثیرگذار باشد و کیفیت و امنیت محصولات را برای خریداران واقعی، تضمین نماید.
انجام پروسه حمل و نقل بین‌المللی
واردکننده در مرحله دهم از مراحل واردات کالا به انجام پروسه حمل و نقل کالا می‌پردازد. بعد از هماهنگی روش پرداخت، نوبت به حملونقل و جابه‌جایی کالا می‌رسد. مسئولیت حملونقل با توجه به قاعده انتخاب شده (اینکوترمز) ممکن است با فروشنده یا خریدار باشد؛ اما در هر صورت فروشنده، کالا را به شرکت حمل تحویل می‌دهد و از شرکت حمل، بارنامه یا راه‌نامه را دریافت می‌کند. در گام بعد، فروشنده، بارنامه یا راه‌نامه را از طریق بانک (اعتبار اسنادی یا برات) یا شرکت پستی (خرید نقدی یا مدت‌دار) برای خریدار ارسال خواهد کرد.
اگر طبق قاعده معامله، فرض شود که حملونقل، انتخاب شرکت مربوطه و پرداخت هزینه آن بر عهده خریدار است، خریدار باید بعد از هماهنگی با شرکت حمل و نقل و انعقاد قرارداد حمل و نقل بین‌الملل، اطلاعات مربوط به شرکت و زمان حمل را به فروشنده اعلام نماید.
ترخیص کالا
در نهایت، مراحل واردات کالا با شروع پروسه ترخیص کالا به پایان می‌رسد. پس از تکمیل ده مرحله قبل، کالای خریداری شده وارد گمرک می‌شود و صاحب کالا یا نماینده قانونی او می‌توانند با ارائه اسناد و مدارک لازم، نسبت به ترخیص کالا اقدام نمایند